Een houtkachel zorgt niet alleen voor warmte, maar ook voor sfeer in huis. Wie kiest voor stoken met hout, merkt al snel dat het type hout grote invloed heeft op de prestaties van de kachel. Niet elke houtsoort is namelijk even geschikt. Om te voorkomen dat je te veel rook, een vervuilde kachel of onvoldoende warmteopbrengst krijgt, is het belangrijk om bewust te kiezen. In dit artikel lees je welke houtsoorten het beste zijn voor jouw houtkachel en waar je op moet letten bij het maken van je keuze.
Waarom de juiste houtsoort belangrijk is
Een goede verbranding begint bij het juiste hout. De houtsoort bepaalt onder andere de warmteafgifte, de verbrandingssnelheid en de hoeveelheid rook en roet die vrijkomt. Hardhout, zoals eiken of beuken, brandt langzaam en geeft veel warmte af. Zachtere houtsoorten, zoals populier of wilg, branden sneller op en leveren minder warmte. Bovendien kan ongeschikt hout leiden tot vervuiling van het rookkanaal en extra onderhoud aan de kachel.
Gedroogd hout is een must
Ongeacht de houtsoort is het cruciaal dat het hout goed droog is. Vers gekapt hout bevat vaak 50% vocht, terwijl stookhout idealiter minder dan 20% vocht bevat. Nat hout brandt slecht, veroorzaakt veel rook en leidt tot creosootafzetting in het rookkanaal. Laat hout minimaal één tot twee jaar drogen op een goed geventileerde plek en bescherm het tegen regen. Gebruik een vochtmeter om te controleren of het hout droog genoeg is.
De beste houtsoorten voor je houtkachel
Hieronder vind je een overzicht van geschikte houtsoorten die vaak gebruikt worden in houtkachels.
Eikenhout
Eén van de populairste keuzes. Eikenhout brandt langzaam, geeft veel warmte en heeft een hoge energiewaarde. Let wel op dat eiken goed gedroogd moet zijn; anders krijg je veel rookontwikkeling door het looizuur dat erin zit.
Beukenhout
Beukenhout is eveneens een uitstekende brandstof. Het brandt rustig, met een mooi vlambeeld en weinig rook. Wel moet het zorgvuldig worden opgeslagen, omdat het gevoelig is voor schimmelvorming tijdens het drogen.
Essenhout
Essen is een houtsoort met een hoog rendement en een gemakkelijke verbranding. Zelfs iets vochtiger essenhout brandt nog redelijk goed, al blijft volledig droog hout de voorkeur houden.
Berkenhout
Berkenhout is lichter dan de bovengenoemde soorten, maar brandt makkelijk en schoon. Het is ideaal om een kachel snel op temperatuur te brengen. Door de witte schors brandt het zelfs bij iets hogere vochtigheidsgraad nog goed.
Elzenhout
Een relatief zachte houtsoort die snel brandt en daardoor minder warmte afgeeft. Wel geschikt om te gebruiken in combinatie met zwaardere houtsoorten, bijvoorbeeld om het vuur op gang te brengen.
Vermijd deze houtsoorten
Niet al het hout is geschikt voor de houtkachel. Hout dat behandeld is met verf, lijm of lak – zoals gelamineerd hout, multiplex of meubelhout – mag absoluut niet in de kachel. Dit soort materialen kunnen schadelijke stoffen uitstoten bij verbranding. Ook naaldhout wordt vaak afgeraden, omdat het veel hars bevat. Dat leidt tot meer rook en een verhoogde kans op roetafzetting in het rookkanaal.
Combineren voor optimaal rendement
Veel mensen kiezen ervoor om een combinatie van houtsoorten te gebruiken. Een slimme combinatie is bijvoorbeeld om met berken- of elzenhout het vuur op te starten, en vervolgens over te schakelen op essenhout of eiken voor langdurige warmte. Zo profiteer je van de voordelen van beide typen hout.
Pas je houtkeuze aan je kachel aan
Niet elke houtkachel is hetzelfde. Sommige modellen presteren beter bij bepaalde houtsoorten. Zo zijn gietijzeren houtkachels bijvoorbeeld beter bestand tegen langdurige hoge temperaturen en daarmee ideaal voor het stoken van hardhout zoals eik of beuk.
Let ook op duurzaamheid
Bij de keuze van hout is het aan te raden om ook stil te staan bij de herkomst. Kies bij voorkeur voor hout met een FSC- of PEFC-keurmerk. Dit garandeert dat het hout afkomstig is uit verantwoord beheerde bossen. Zo stook je niet alleen warm, maar ook bewust.
Tips voor opslag van brandhout
Goed stookhout begint bij juiste opslag:
- Stapel hout losjes op in een open houthok of onder een afdak.
- Zorg dat de onderkant van de stapel niet in contact staat met vochtige grond.
- Dek de bovenzijde af, maar laat de zijkanten open voor ventilatie.
- Hout dat een jaar tot twee jaar ligt, is meestal goed bruikbaar.
Comfort in huis met een houtkachel
De keuze van hout bepaalt in grote mate de prestaties van je kachel en het comfort in huis. Door te kiezen voor droge, geschikte houtsoorten zorg je voor efficiënter stoken, minder onderhoud en een aangenamere warmtebeleving. Wie daarbovenop ook nog eens let op de herkomst van het hout, maakt niet alleen een slimme, maar ook een verantwoorde keuze.
